Loading

Το φωτεινότερο φαινόμενο στο σύμπαν

Από την περιορισμένη μας αντίληψη εδώ στον μικρό μας πλανήτη γη, τα πιο φωτεινά αντικείμενα που μπορούμε να δούμε είναι αδιαμφισβήτητα ο ήλιος τη μέρα, η σελήνη τη νύχτα, και αν απομακρυνθούμε αρκετά από τις πόλεις και τα χωριά, ίσως σταθούμε τυχεροί να παρατηρήσουμε τους πλανήτες Αφροδίτη, Άρη και Δία εφόσον οι τροχιές μας πλησιάζουν. Με ένα καλό τηλεσκόπιο μπορούμε να παρατηρήσουμε τους υπόλοιπους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, γειτονικά άστρα, τον γαλαξία μας και το γειτονικό γαλαξία της Ανδρομέδας. Ίσως να έχετε ξανακούσει ότι ο ήλιος μας είναι σχετικά πολύ μικρότερος από άλλα άστρα που έχουμε ανακαλύψει. Το άστρο με όνομα R136a1 αποτελεί το φωτεινότερο άστρο που έχει ανακαλυφθεί μέχρι τώρα και είναι σχεδόν εννέα εκατομμύρια φορές πιο φωτεινό από τον ήλιο μας.

Υπάρχουν όμως σπανιότερα, φωτεινότερα φαινόμενα που διαρκούν από λεπτά, μέχρι και μήνες και εκπέμπουν περισσότερο φως στιγμιαία απ’ ότι ο ήλιος μας σε όλη τη διάρκεια της ζωής του (10 δισεκατομμύρια χρόνια). Πρόκειται για τους υπερκαινοφανείς αστέρες, άστρα με βάρος δεκάδων ηλιακών μαζών, τα οποία κατανάλωσαν τα καυσιμά τους και καταρρέοντας απο το δικό τους βάρος, σηματοδοτούν το θάνατό τους με μια εκτυφλωτική έκρηξη.

Τα υπερνόβα ωστόσο είναι οι ακμαιότερες αστρικές εκρήξεις που ντροπιάζουν τις υπερκαινοφανείς. Μια έκρηξη υπερνόβα είναι τόσο εκτυφλωτική που για λίγα δευτερόλεπτα μπορεί να ξεπεράσει τη φωτεινότητα ολόκληρου του γαλαξία (ο οποίος περιέχει εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα). Πολλές φορές σηματοδοτούν τη γέννηση μιας μαύρης τρύπας. Τα άστρα που υπόκεινται υπερνόβα είναι εκατοντάδες φορές πιο βαρετά απο τον ήλιο μας και κατά το θάνατο τους ακτινοβολούν θανατηφόρες ακτίνες γάμμα, οι οποίες αν έπεφταν στην γη για λίγα μόλις δευτερόλεπτα θα κατέστρεφαν το όζον της ατμόσφαιρας.


Ακόμα όμως δεν έχουμε φτάσει στο φωτεινότερο σταθερό φαινόμενο του σύμπαντος. Αν θέλουμε να δούμε το φωτεινότερο φαινόμενο στο σύμπαν, παραδόξως πρέπει να κοιτάξουμε το σκοτεινότερο αντικείμενο στο σύμπαν, τις μαύρες τρύπες. Τεράστιες μαύρες τρύπες στα κέντρα των γαλαξιών, απορροφούν οτιδήποτε βρίσκεται κοντά τους. Εξαιτίας της μεγάλης βαρυτικής έλξης τους και της εξωφρενικής ταχύτητας που περιστρέφονται, οι μαύρες τρύπες περιστρέφουν την ύλη γύρω τους για μεγάλο χρονικό διάστημα προτού να την ρουφήξουν. Έτσι η σκόνη και τα αέρια που περιστρέφονται γύρω από την μαύρη τρύπα συγκρούονται και ζεσταίνονται σε τεράστιες θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να δημιουργούν τους ισχυρότερους πίδακες φωτός στο σύμπαν.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο ονομάζεται κβάζαρ. Το πρώτο κβάζαρ που παρατηρήθηκε με όνομα 2C273 είναι τέσσερις τρισεκατομμύρια φορές πιο φωτεινό από τον ήλιο μας. Εκπέμπει περίπου εκατό φορές περισσότερο φως από ολόκληρο μας το γαλαξία. Αν τοποθετούσαμε το 2C273 τριάντα τρία έτη φωτός μακριά από τη γη, θα έλαμπε όσο ο ήλιος μας, ο οποιος βρίσκεται 8 λεπτά φωτός μακριά (1 έτος φωτός=10 τρισεκατομύρια χιλιομετρα). Τα κβάζαρ που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής αποτελούν τα κέντρα γαλαξιών που βρίσκονται δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Αυτό σημαίνει ότι το φως που φτάνει σε εμάς σήμερα έχει φύγει από το κβάζαρ δισεκατομμύρια χρόνια πριν, τον καιρό που σχηματίστηκαν οι πρώτοι γαλαξίες και οι μαύρες τρύπες δεν πρόλαβαν να καταναλώσουν όλα τα κοντινά τους άστρα.

Οι ορίζοντες της αστρονομίας έχουν φτάσει εξωφρενικά μακριά μέσα στις τελευταίες δεκαετίες. Το πόσο μακριά έχουμε κοιτάξει σε σύγκριση με το μέγεθος του σύμπαντος είναι αμελητέο.

Το να υποστηρίζουμε οτι παρατηρήσαμε το φωτεινότερο άστρο του σύμπαντος ή το φωτεινότερο φαινόμενο είναι ένας πολύ φιλόδοξος και αφελής θα έλεγα ισχυρισμός. Το σύμπαν είναι μυστήριο και αχανές και προστατεύοντας τον μικρό μας πλανήτη, πρέπει παράλληλα να κοιτάζουμε τον ουρανό και να ανυπομονούμε να τον εξερευνήσουμε.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΕΤΡΟΥ

Πρέπει να σε κυριαρχήσει το δέος. Όρμα σε ότι σε κάνει να νιώθεις άβολα. Μίλα σε ανθρώπους που φοβάσαι να μιλήσεις. Η ακούραστη μονόδρομη ροή του χρόνου αυξάνει την εντροπία του σύμπαντος και μειώνει τη θερμοκρασία του. Γι' αυτό ζέστανε όσες ψυχές προλαβαίνεις.

svg

What do you think?

Show comments / Leave a comment

Leave a reply

svg
Quick Navigation
  • 01

    Το φωτεινότερο φαινόμενο στο σύμπαν