Μεγάλο αφιέρωμα σήμερα σε μία μεγάλη κυρία. Μια κυρία, σήμα κατατεθέν για τον πολιτισμό της Κύπρου, μία γνήσια παραδοσιακή φωνή, μια θεματοφύλακας των ηθών και των εθίμων, μια σπουδαία προσωπικότητα. Όπως καταλάβατε το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στη μαστόρισσα του κυπριακού τραγουδιού, Κυριακού Πελαγία.

Η Κυριακού Πελαγία γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1936 στο Παραλίμνι. Γονείς της ο επίσης γνωστός παραδοσιακός τραγουδιστής Δαμιανός Κουζαλής και η Μαρία Κουτσόλουκα. Απο τα παιδικά της χρόνια ξεκίνησε να τραγουδάει με πρώτο δάσκαλο τον πατέρα της ο οποίος αναγνώρισε αμέσως το έμφυτο ταλέντο της κόρης του στη μουσική. Η ίδια δήλωσε «Μόλις εκατάλαβα τη ζωήν τζαι τον κόσµον, το πρώτον που µου άρεσεν ήταν η τραουδκιά. Το κλάµαν µου µες την κούνιαν ήταν τραουδκιά αλόπως. Εµπαιννόβκαιννα έσσω µου τζαι ετραούδουν».Ξεχώρισε αμέσως για την φωνή της, τα παραδοσιακά και βυζαντινά γυρίσματα της, για τους έξυπνους στίχους που ταίριαζαν στα ερωτικά δίστιχα, στα τσαττιστά και στα ποιήματα της. Παντρεύτηκε τον Γεώργιο Πελαγία ιεροψάλτη και γεωργοκτηματιά και έφτιαξαν μαζί μια υπέροχη οικογένεια. Απέκτησαν 2 γιούς τον Αντώνη και τον Διαμιανό, 1 κόρη την Ισαβέλλα και 7 εγγόνια.

Το 1987 εκδίδει τη πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο “Κυπριακός στίχος” ενώ πολύ μεγάλη επιτυχία γνώρισε το 1995 με το δίσκο “Τα παραλιμνιώτικα 1 και 2” σε συνεργασία με τον Μιχάλη Χατζήμιχαηλ και το συγκρότημα Ανατολική Μεσόγειος. Το 2004 κυκλοφόρησε το τρίτο της άλµπουµ «Ολόασπρον πεζούνι» ενώ το 2011 ακολουθεί ο τελευταίος της δίσκος µε τίτλο «Γεια σου Μαστόρισσα». Ποιος Κύπριος δεν γνωρίζει το «Είπα σου χτενίστου λιον», «τον Αψέντη», το «Βάωσε τζαι ρωμάνησε», το «Περτίτζιν μου μιτσόστωμο»; Κανένας! Έχουν χαραχθεί τόσο στη μνήμη μας όσο και στη καρδιά μας.

Για την Κυριακού Πελαγία δεν χωρούν πολλά λόγια. Υποκλίθηκαν στο αυθεντικό ταλέντο της σπουδαίοι καλλιτέχνες Κύπριοι και Ελλαδίτες αφού το ξεχωριστό ηχόχρωμα της φωνής της παραπέμπει σε παλαιότερες εποχές και περνάει μέσα από τους δρόμους της Μικράς Ασίας και της Ανατολής. Ο μεγάλος ερμηνευτής Γιώργος Νταλάρας όταν τελείωσε την ηχογράφηση για τον δίσκο “Γεια σου Μαστόρισσα” είχε δηλώσει “Η Κυριακού Πελαγία είναι μιά γνήσια παραδοσιακή ερμηνεύτρια, είναι η φωνή της κυπριακής γης.” Στις 29 ∆εκεµβρίου 2005 τιµήθηκε από τον τότε Πρόεδρο της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο για την τεράστια προσφορά της στο πολιτισμό και στα έθιμα του νησιού μας.

«Η Κύπρος»: Μία συγκινητική ερμηνεία από την Κυριακού Πελαγία και τον Χρήστο Σίκκη. Από τον δίσκο «Το πρώτο ‘δώ βασίλειο είχαν θεοί το κτίσει», μελοποιημένη ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη από τον σπουδαίο μουσικό Λάρκο Λάρκου.

Ο κόσμος αγαπάει την Μαστόρισσα γιατί είναι μια απλή ταπεινή γυναίκα, λεβέντισσα, της δουλειάς και του μόχθου. Έζησε τον πόλεμο, τον ξεριζωμό, τον χαμό της περιουσίας της και όμως στάθηκε άξια μαζί με τον άντρα της να μεγαλώσει τα παιδιά της. Τα τραγούδια ύμνοι της Κυριακούς, τα ποιήματα της, τα θεατρικά μονόπρακτα και οι στίχοι της αποτελούν τη μεγαλύτερη κληρονομιά του τόπου μας και είναι χρέος μας να μη χαθούν στο χρόνο. Γιατί αυτά είναι οι ρίζες μας, ο πολιτισμός μας και οφείλουμε να τα φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού..

Αφιερωμένο με αγάπη:

«Ετσι φωνή σαν κρύσταλλο εν δώρο της Παναγίας,

Στη τραουδκιά στο τσιάττισμα μαζεύκει τα βραβεία,

Λαλούν το σ’ ούλλο τον ντουνιά μέχρι τζαι στα σκολεία,

 μια εν η Μαστόρισσα μόνον η Πελαγία.»

Mary Bee xx

***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com