Η αλήθεια είναι, καλούμαστε να ενηλικιωθούμε σ’ ένα κόσμο που κανείς δε μας δίδαξε πώς. Είναι εύκολο να μάθεις σ’ ένα παιδί γλώσσες, αριθμητική, φυσική και χημεία. Είναι ακόμα σχετικά εύκολο να του μάθεις τρόπους και να το εντάξεις σ’ ένα σύστημα κανόνων. Μα, κλείνοντας το 20ο έτος της συνηθισμένα ασυνήθιστης ζωής μου, δεν μπόρεσα να μη διερωτηθώ: «Είναι όντως αυτά αρκετά;»
Δεν προσπαθώ να μεταφέρω ευθύνες, αν και μιλώ από το πρίσμα των είκοσι χρόνων μου οπόταν δεν μπορώ παρά να εικάσω την οποιαδήποτε άλλη οπτική γωνία.
Πάρτε για παράδειγμα το θέμα με τις ευθύνες.
Μας είπαν «είστε μεγάλα παιδιά τώρα, πρέπει να μάθετε να αναλαμβάνετε τις ευθύνες σας.» Κι έπειτα στην καλύτερη περίπτωση, μας έδωσαν τον ορισμό της ευθύνης και μας είπαν να το μάθουμε. Κι αν κάποιος είχε τη διάθεση να ασχοληθεί και να ρωτήσει περισσότερα μπορεί να μας έδιναν κι ένα παράδειγμα για κάποιον που κάποτε ανάλαβε τις ευθύνες του. (Άσχετο ότι πολύ πιθανό να ζητούσαν να το αποστηθίσουμε.)
Πού προσπαθώ να καταλήξω; Το βασικό ερώτημα που με απασχολούσε, μάλλον με απασχολεί μέχρι και σήμερα είναι «πώς;». Ο τρόπος. Η αναγκαιότητα είναι αισθητή. Δε χρειαζόμαστε περισσότερες επισημάνσεις, αγαπητοί μεγαλύτεροι. Τρόπους θέλουμε.
Πώς να ενηλικιωθώ σ΄ ένα βράδυ; Κοιμάμαι 17 και ξυπνώ 18 και νιώθω το βάρος του κόσμου στις πλάτες μου. Να σας πω και κάτι άλλο; Τη διάθεση την είχα. Απλά κάπου χάθηκα στην πορεία. Καταρχάς ποιες ευθύνες να αναλάβω;
Ευθύνη είναι να διαβάζω για να προσφέρω στον εαυτό μου ένα καλύτερο μέλλον, σωστά; Ευθύνη είναι να ξέρω να προσδιορίζω αυτό που ονομάζω «καλύτερο μέλλον» και ακόμα καλύτερα αυτό που ονομάζω «καλύτερο μέλλον για μένα». Ευθύνη πρώτα προς τον εαυτό μου κι ύστερα στους υπόλοιπους άλλους. Κι αν δεν ξέρω να το προσδιορίσω; Αυτό πάει να πει ανευθυνότητα; Κι αν συνεχίζω να διαβάσω για ένα «καλύτερο μέλλον» που δεν είμαι σίγουρος αν θέλω, είναι αυτό «ευθύνη»;
Η ευθύνη προκύπτει από την ωριμότητα του να ξέρεις τι θέλεις.
Είσαι υπεύθυνος να κυνηγήσεις τα «θέλω» σου. Ωραία τα λόγια. Μαντέψετε τι μας λείπει. Ο τρόπος. Είμαστε αναθρεμμένοι από ενέσεις θεωρίας. Προφανώς υστερούμε στην πράξη. Γιατί κανείς δε μας έδειξε πώς να ακολουθούμε τη θέλησή μας. Αντιθέτως, μεγαλώσαμε με ένα «πρέπει» κόντρα στην παρόρμηση μας. Σκοτώσαμε βήμα βήμα κάθε ίχνος εκστασιασμού που διαθέταμε. Και καταλήξαμε να μένουμε δυστυχισμένοι, γιατί δεν έχουμε τα μέσα να τρέξουμε τα «θέλω».
Κι αυτό στην καλύτερη περίπτωση. Γιατί είναι κι οι δύο άλλες κατηγορίες. Η αποδοχή του «Δεν ξέρω τι θέλω» και η λάθος παραδοχή του «Νομίζω ξέρω τι θέλω». Να σας πω τώρα την αλήθεια μου. Δε μας καταλογίζω τα «δεν ξέρω» μας. Γιατί είσαι είκοσι χρονών και βγαίνεις λαχανιασμένος από ένα μαραθώνιο εφηβείας, σ’ ένα πρωταθλητισμό ζούγκλας που λέγεται κοινωνία.
Ενώ είναι το πλέον φυσιολογικό να είσαι στην σύγχυση της άγνοιας, είσαι προσδοκώμενος για ακριβώς το αντίθετο. Να έχεις μια ξεκάθαρη εικόνα του ποιος είσαι, προς τα πού οδεύεις και τι προσδοκίες έχεις από τον εαυτό σου. Κι αν δεν, τότε είσαι υπόλογος για ανευθυνότητα, ανωριμότητα και έλλειψη σοβαρότητας.
Όχι δε μας καταλογίζω την αβεβαιότητα. Μας καταλογίζω την έλλειψη θάρρους για την παραδοχή και την έλλειψη πείσματος για την έρευνα. Ακριβώς από αυτό πάσχουμε. Από την έλλειψη ανθρώπων που ξέρουν να παραδεχτούν ότι όντως δεν ξέρουν τι θέλουν από τη ζωή τους αλλά είναι διατεθειμένοι να το βρουν με κάθε κόστος. Μας χρεώνω, την εύκολη παράδοση των όπλων.
Αφού θα κριθώ για την άγνοια μου, ο συμβιβασμός σε ένα «περίπου ξέρω» σε ένα «περίπου θέλω» φαντάζει καλή ιδέα. Καλή ιδέα, μέχρι να ξυπνήσω ένα πρωί στα σαράντα μου και να συνειδητοποιήσω ότι ξόδεψα τη ζωή μου στο «περίπου». Επειδή φοβόμουν να ψάξω το «θέλω». Επειδή, έτρεμα μη τα «θέλω» μου δε συμβαδίζουν με τα «θέλω» των άλλων για μένα. Επειδή φαινόταν πιο εύκολο να απογοητεύσω τον εαυτό μου παρά τους άλλους. Κι όμως, δεν μπορείς να ξεφύγεις από τα ανεκπλήρωτα όνειρα. Κι όμως, ένας απογοητευμένος εαυτός και μερικά κοιμισμένα «θέλω» μπορούν να σε στοιχειώσουν και να σε κυνηγούν για πάντα.
Θα μου πείτε εμμέσως πλην σαφώς κατηγορείς το εκπαιδευτικό σύστημα, την κοινωνία και όποιο άλλο φορέα παιδείας συνέβαλε στη διαπαιδαγώγησή σου. Δεν επιρρίπτω ευθύνες σε κανένα άλλο πέρα από μας τους ίδιους. Τελικά, ο μόνος τρόπος να βρεις τους τρόπους, να απαντήσεις τα «πως» είναι δοκιμάζοντας. Όχι δεν υπάρχουν μηχανές ενηλικίωσης. Καλείσαι να βρεις μόνος σου τον τρόπο. Να κάνεις λάθη. Να κάνεις σωστά. Να μάθεις κι από τα δύο. Το μόνο που σε κρατά πίσω είναι ο φόβος. Ο φόβος και η ιδέα ότι θα έπρεπε να ξέρεις.
Το μυστικό είναι να ξέρεις πως δεν ξέρεις. Να μάθεις πώς να μαθαίνεις.
Το καλό με τα 20 είναι ότι έχεις όλα τα περιθώρια για λάθη. Οφείλεις να τα εξαντλήσεις, όσο ακόμα μπορείς. Κι αν είσαι σε βάθρο και φοβάσαι μη χαλάσεις τη βιτρίνα, φιλική συμβουλή: απόλαυσε την πτώση.
***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com
What do you think?
Show comments / Leave a comment