Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, ότι ζούμε σε μια εποχή όπου τα υλικά «είναι» μας, απόδοκιμάζουν το υπαρξιακό μας «είναι». Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο κόσμος βρίσκεται σε μια τροχιά ψυχικής αδρανοποίησης στην οποία νεκρώνουν απαραίτητες ελευθερίες του ανθρώπου τις οποίες έχει ανάγκη. Και τις έχει ανάγκη διότι, χωρίς αυτές πάει να πει ότι στην εξίσωση της ανθρώπινης ύπαρξης είμαστε μηδέν. Όπως αναφέρει και ένας εξαίρετος διανοητής του 21^ου αιώνα, στην εποχή μας, έχει χαθεί η ανάμνηση της πληρότητας του «είναι». Έτσι λοιπόν σε μια ολοσδιόλου τραγική πραγματικότητα για τον σύγχρονο άνθρωπο που απόρροφάται διαρκώς από το υπέρμετρο αίσθημα του καταναλωτισμού το οποίο τον οδηγεί σε αδιέξοδες ψευδαισθήσεις, έρχονται «Οι ποιητές» και επαναστατούν, άλλοτε σιωπηλοί κι άλλοτε αγριεμένοι.

Σε μία κοινωνία λοιπόν η οποία ρίχνει στον «Καιάδα» της εύκολα το ανθρώπινο κομμάτι της, είναι στιγμές που η ζωή, τυχαία ή μοιραία, σου φανερώνει στον δρόμο σου ανθρώπους που έχουν την δύναμη να σε αγγίξουν βαθιά. Ανθρώπους που σου φανερώνουν την αλήθεια τους μέσα από τον λόγο και τις λέξεις τους. Ο Σταύρος Σταύρου, είναι ένας, σπανίου ήθους, εκφραστής της ποίησης. Θα μπορούσα να τον χαρακτηρίσω ως έναν «επαναστάτη» διότι όπως ανέφερα, ζούμε σε μια κοινωνία ψυχικά αδρανοποιημένη. Ο Σταύρος Σταύρου αποτυπώνει την ψυχή και την προσωπικότητα του επάνω στην ποίηση. Ένας άνθρωπος τον οποίο είχα την τύχη να γνωρίσω, και μέσα από το έργο του με έχει -προσωπικά- συγκλονίσει, γιατί εκτός από ποιητής είναι και ένας εξαίρετος καθηγητής.

Η παρούσα ποιητική συζήτηση-αφιέρωμα λοιπόν στον Σταύρο Σταύρου, εκτός από το ότι είναι και κατα κάποιον τρόπο ένα δικό μου ευχαριστώ, είναι και μια ευκαιρία να καταθέσουμε τις σκέψεις μας για τον ρόλο των ποιητών στον σύγχρονο άνθρωπο και στην σύγχρονη κοινωνία μέσα από έννοιες ή συναισθήματα που αναφέρονται στα έργα του. Ο Σταύρος Σταύρου μέσα από τα ποιήματα του υποδεικνύει στον αναγνώστη την αναζήτηση της ελπίδας μπροστά στην πολύ σκληρή πραγματικότητα, κάτι πολύ θαραλλέο και τολμηρό για την εποχή μας, αφού με όπλο την ποίηση, μάχεται, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται ως ψυχικά αδρανοποιημένη.

Ποίηση, ένας εσωτερικός δρόμος…

Καταρχάς, ποια η σχέση σας με την ποίηση και πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με αυτήν;

Σ.Σ: «Η σχέση μου με την ποίηση υπήρξε πάντα η σχέση που έχουν όλοι οι άνθρωποι με την ποίηση: υπαρκτή μεν αλλά ολότελα εσωτερική υπόθεση και για αρκετά χρόνια σχέση μονόπλευρη. Όλοι έχουμε σχέση με την ποίηση είτε μέσα από τις μουσικές που ακούμε είτε στα στιχάκια που σκαρώνουμε είτε απλώς μελαγχολώντας μόνοι μας τα απόγεύματα. Η ποίηση είναι παντού και μας ποτίζει καθημερινά και ο άνθρωπος γεννιέται μ’ αυτήν. Απλώς δεν το ξέρει.

Προσωπικά ξεκίνησα να ασχολούμαι με την ποίηση κάπου στην εφηβεία, όταν ανακάλυψα ότι μπορεί να αποτελέσει διέξοδο και παρηγοριά και έκτοτε συνεχίζω να εκφράζομαι μέσα από αυτήν. Ακόμα, μετά από τόσα χρόνια, τη θεωρώ θεραπευτική και τον δρόμο προς τον εαυτό μας.»

Πως ήταν η αρχή; Τι σας ωθούσε να γράψετε ένα ποίημα; Υπήρχαν ποιητές οι οποίοι σταθήκαν φωτεινοί φάροι τόσο στη ζωή όσο και στην ενασχόλησή σας με την ποίηση;

Σ.Σ:«Όταν άρχισα να γράφω ήταν απλές σκέψεις σε κομμάτια χαρτί. Τα οποία φυσικά κρατούσα για τον εαυτό μου απόκλειστικά. Γράφοντας όμως, εξελίσσεσαι και ανακαλύπτεις ότι δεν είσαι μόνος σου σε όσα νιώθεις και βιώνεις και αυτό θέλεις να το μοιραστείς. Κάπως έτσι ξεκινάς να ανοίγεις τα συρτάρια σου και να βγάζεις πράγματα προς τα έξω. Έμπνευση μπορεί να απότελέσει οτιδήποτε βιώνει κανείς, απόγοητεύσεις, χαρές, προβληματισμοί, ο έρωτας, η αγάπη. Ουσιαστικά οτιδήποτε σε αγγίξει, όταν γράφεις ποίηση βρίσκει τον δρόμο στο χαρτί. Φωτεινοί φάροι σαφώς υπήρξαν και υπάρχουν.

Στην εφηβεία μου ανακάλυψα τον Λειβαδίτη, τον Καββαδία, τον Πατρίκιο, τον Χριστιανόπουλο, ποιητές οι οποίοι μου έδειξαν μια άλλη ποίηση, μια ποίηση βιωματική, δίχως φτιασίδια και πυροτεχνήματα και αυτή είναι η ποίηση που αγάπησα, πίστεψα και ακολούθησα. Για μένα είχε και έχει τεράστια σημασία οι ποιητές να είναι η ποίησή τους.»

Τι μπορεί να συναντήσει κανείς στα ποίηματα του Σταύρου;

Σ.Σ: Δύσκολη ερώτηση. Ούτε εγώ ξέρω τι πρέπει να περιμένει κανένας από την ποίησή μου. Κάποτε έγραψα ένα ποίημα στο αυτοκίνητο βλέποντας ένα κορίτσι να οδηγεί ένα σκούτερ. Εκεί μέσα εισβάλλουν όλα όσα ζω, καλά και άσχημα, όλα όσα με προβληματίζουν, με ανησυχούν και όλα όσα ονειρεύομαι. Γι’ αυτό διαβάζει κανείς στα γραπτά μου για τον έρωτα, το θάνατο, φιλοσοφία, σάτιρα, για τόπους υπαρκτούς και ονειρικούς, για το ιδανικό και την ωμή πραγματικότητα. Ο στόχος μου είναι πάντα και μόνο ένας: να είμαι αληθινός. Δεν σκέφτομαι αν θα ευχαριστήσω, θα δρέψω χειροκροτήματα ή θα απόγοητεύσω. Γράφω αυτό που ορμάει από μέσα μου και ξέρω πως κάπου κάποιος νιώθει το ίδιο.

Ποίηση και Ποιητές, στην κοινωνία…

Θα μπορούσε να πεί κανείς ότι η ποίηση της εποχής μας, είναι ένα παραμελημένο είδος. Κάπου σε κάποιο ποίημα σας είχατε γράψει, «τους ποιητές μόνο τους ανέχονται για όσο τους καταλαβαίνουν», όπως επίσης έχετε γράψει «Να φοβάσαι έναν κόσμο όπου η ποίηση δε θα σημαίνει πια τίποτα». Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος των ποιητών σε μια πανθομολογουμένως αντι-ποιητική σύγχρονη εποχή;

Σ.Σ: «Ξέρεις, υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια σε όλα αυτά αλλά και μια μεγάλη παρεξήγηση. Η αλήθεια είναι ότι το να είσαι ποιητής σήμερα είναι διαφορετικό από το να ήσουν ποιητής πριν 50-100 χρόνια. Σήμερα η κοινωνία απαξιώνει την ποίηση γιατί δεν καταλαβαίνει ότι η ποίηση είναι παντού και δεν μπορείς να την απαξιώσεις. Απλώς σήμερα οι άνθρωποι δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να καταλάβουν τα τόσα πρόσωπα της ποίησης. Υπάρχει ποίηση και υπάρχουν ποιητές αλλά δεν μοιάζουν με τους ποιητές του παρελθόντος. Σήμερα κάνουν δυο δουλειές, πηγαίνουν τα παιδιά σχολείο, ζουν ανάμεσά μας. Βέβαια, δεν σημαίνει ότι όποιος γράφει κάτι είναι και ποιητής. Δυστυχώς, πλέον δηλώνουν τόσοι πολλοί ποιητές που έχει χάσει η λέξη το νόημά της. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι η εποχή δεν είναι αντιποιητική. Είναι μια εποχή όπου έχουν μπερδευτεί πλέον τα πάντα. Ακόμα και βασικές ανθρώπινες αξίες.»

Και ενώ βρισκόμαστε στην αρχή της τρίτης δεκαετίας του 21^ου αιώνα κι ενώ εξακολουθούν όλα να κυριαρχούνται από το πνεύμα ενός αγοραίου πλέον πραγματισμού -με την έννοια ότι τα πάντα υπείκουν ή τείνουν να υπείκουν στους νόμους της αγοράς, υπάρχει ελπίδα για την ποίηση και την θέση της στον εσωτερικό κόσμο των ανθρώπων και συνάμα της κοινωνίας; Θα αναφερθώ και σε κάτι πολύ εύστοχο που διάβασα από εσάς, «Κι αφού με ρωτάς τι με λυπεί, θα σου πω ένα από αυτά: με λυπεί που ζούμε εποχές, όπου τα ωραιότερα βλέμματα, τα πιο όμορφα μάτια, τα καταπίνει μια οθόνη». Λοιπόν;

Σ.Σ: «Ναι, πράγματι. Είναι αυτό το μπέρδεμα που έλεγα πιο πάνω. Οι άνθρωποι έχουν μπερδευτεί τόσο πολύ πλέον ώστε όλα μοιάζουν να βράζουν στο ίδιο καζάνι. Όμως είναι απλώς ένα μπέρδεμα. Ο έρωτας είναι πάντα αυτό που ήταν: κάτι απόλυτα συγκλονιστικό και αναπόδραστο. Το ίδιο και η αγάπη, η ανθρωπιά, η καλοσύνη. Απλώς αντιμετωπίζονται διαφορετικά, καλουπώνονται ανάλογα με την εποχή, όμως ευτυχώς όχι από όλους. Με λυπεί που κάτι τόσο μεγάλο δεν βιώνεται αλλά απλώς παρατηρείται πίσω από οθόνες και ηλεκτρονικά μηνύματα. Όπως είπα όμως, ευτυχώς υπάρχουν και διαφορετικές προσεγγίσεις, διαφορετικοί άνθρωποι. Θα κλείσω λέγοντας ότι όλα μοιάζουν να ακολουθούν τους νόμους της αγοράς, αλλά τίποτε αληθινό δεν αγοράζεται. Η ύλη δεν μπορεί να μολύνει το μεγαλειώδες. Αυτό είναι ανίκητο.»

Τι είναι το πιο σημαντικό στη ζωή; Λαμβάνοντας υπόψιν τα ποιήματα σας, θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει πως θεωρείτε ότι είναι ο έρωτας. Τι θεωρείτε πως είναι σημαντικό στη ζωή; Τι πιστεύετε πως έχουμε χάσει στην διαδρομή;

Σ.Σ: «Οπωσδήποτε είναι ο έρωτας. Και δεν μιλώ μόνο για σαρκικό έρωτα, είναι ο έρωτας σε όλα όσα κάνεις. Αν δεν ερωτεύεσαι ό,τι κάνεις τότε δεν το κάνεις καλά. Η ζωή τραβάει μπροστά και η ζωή νικά επειδή υπάρχει ο έρωτας. Κανένας δεν πέτυχε κάτι πραγματικά μεγαλειώδες αν δεν ερωτεύτηκε αυτό που κάνει. Μοιάζει αυτή να είναι η μεγαλύτερη κινητήριος δύναμη που ξέρουμε. Στη διαδρομή χάσαμε ακριβώς αυτή τη γνώση, ότι ο έρωτας είναι η δύναμή μας. Την πίστη σ’ εμάς και στο ότι όσο ερωτευόμαστε μπορούμε να τα καταφέρουμε.»

Ποιήματά σας διατίθενται σε ηλεκτρονική μορφή στο διαδίκτυο. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το μέλλον της ποίησης στην ψηφιακή εποχή;

Σ.Σ: «Η αλήθεια είναι ότι πλέον είναι αναπόφευκτο. Τα βιβλία μου κυκλοφορούν και σε έντυπη μορφή, όμως εξαντλούνται γρήγορα και οι εκδοτικοί οίκοι δεν επενδύουν περεταίρω. Δεν υπάρχουν και οι μηχανισμοί διάδοσης των βιβλίων πλέον, είναι τεχνικά ζητήματα όπως το κόστος και η διάθεση που πλήττουν το έντυπο. Έτσι, είναι κι αυτός ένας τρόπος να συνεχίσει ο κόσμος να διαβάζει και βιβλία πέρα από τα ευπώλητα που όλοι γνωρίζουμε. Σίγουρα δεν αντικαθιστά το έντυπο, δεν συγκρίνεται καν αλλά είναι ένας τρόπος να συνεχίσει ο κόσμος να διαβάζει και να έχει εύκολη πρόσβαση σε ό,τι κυκλοφορεί. Μάλιστα η ποίηση ειδικά, μοιάζει να ανακάμπτει χάρη στη δυνατότητα αυτή. Διότι το εμπορικό σύστημα δεν ασχολείται ιδιαίτερα με μη ευπώλητα βιβλία.»

Κλείνοντας, αφήνω αυτό εδώ, ως μια σημείωση:

«Παράξενο πλάσμα ο άνθρωπος, Ισμαήλ. Συγκινείται και κλαίει με τα βιβλία, τις σαπουνόπερες και τις λυπητερές ιστορίες στα σινεμά, μα έξω στον δρόμο κάνει πως δεν βλέπει, Ισμαήλ, έξω στον δρόμο γίνεται άκαρδος και υπερόπτης. Έξω στον δρόμο χαίρεται που μπορεί να γίνει κάποιος άλλος, κάποιος έξω απ’ τον εαυτό που ανακαλύπτει πίσω από τις κλειστές πόρτες και στο μισοσκόταδο.»

σ.σ. Ισμαήλ ή Ο δρόμος για το Ισφαχάν

Τα έργα του Στάυρου Σταύρου:

https://stavrosastavrou.wixsite.com/stavros?fbclid=IwAR1pDSMKIUG_xIAk6SjnkLHLZAxCZ3BTfy52dBP31osqIHiE0M8OTDQQKXE

Οι ποιητικές συλλογές του Σταύρου Σταύρου σε ηλεκτρονική μορφή:

https://stavros.gumroad.com/?fbclid=IwAR1ZJOgBz01C_CO-1wocrgRRm4XGnZ_icKZDq5AUQpTeMKo35Ec62Bpeh40

***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com