Τύψεις, ίσως η πιο συχνή μορφή αισθήματος που έμμεσα μας οδηγεί σε διαδικασίες αναθεώρησης. Σε αυτό το σημείο, θα ήταν ορθό να αφιερώσω έστω μια πρόταση για να ορίσω την έννοια των τύψεων, έτσι ώστε να εκπέμπουμε όλοι στις ίδιες συχνότητες κατά τη διάρκεια του άρθρου. Τύψη είναι η έντονη ψυχική κατάσταση που νιώθει όποιος αντιλαμβάνεται την ενοχή του για κάτι και κατηγορεί τον εαυτό του. Γιατί επιλέγω να τον πω μηχανισμό; Γιατί πολύ απλά πρόκειται για μια σειρά ενδιάμεσων σταδίων, που προηγούνται της δημιουργίας του αισθήματος αυτού.

cliparts.co

Αρχικά, ο μηχανισμός αυτός για να υπάρξει, πρέπει ο άνθρωπος να έχει συναίσθηση και τι εννοώ με τον όρο αυτό; Προϋπόθεση όλου αυτού του αναλογισμού, είναι να αντιλαμβάνεται κάποιος πως, ως άνθρωπος, κάνει λάθη, τόσο σε ζητήματα που επηρεάζουν αποκλειστικά το άτομο του, όσο και σε ζητήματα που αφορούν τις διαπροσωπικές του σχέσεις.

Το επόμενο στάδιο, είναι αυτός ο άνθρωπος να έχει καταχωρημένο μέσα του έναν ηθικό κώδικα. Ο κώδικας αυτός με τη σειρά του διαμορφώνεται για τον καθένα με ξεχωριστό τρόπο κι αυτό γιατί πάνω του επιδρούν πολλοί παράγοντες διαφορετικά. Πρώτος και πιο βασικός παράγοντας που τον επηρεάζει, είναι οι κανόνες της κοινωνίας, το νομικό δηλαδή πλαίσιο που την διέπει σε συνδυασμό με την κουλτούρα και τις αντιλήψεις που επικρατούν. Εδώ, υπεισέρχεται άλλος ένας παράγοντας, η οικογένεια, που αποτελεί σημαντικός πυλώνας αντίληψης των ορίων, ειδικότερα στα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου. Ακολουθούν οι σχέσεις που αναπτύσσει το άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του (φιλίες, σχολικό περιβάλλον, χώρος εργασίας). Με λίγα λόγια οι πιο παράγοντες, καθορίζουν το πώς αντιλαμβάνεται το άτομο το σωστό και το λάθος, το ηθικό και το ανήθικο.

Το τελικό στάδιο, είναι αυτό της εννόησης του ότι, η «σωστή» και η «λάθος» απόφαση δεν παίρνονται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις με τεράστιες συνέπειες, αλλά, καθημερινά στα πιο απλά πράγματα. Για παράδειγμα μπορεί να μην νιώθεις τύψεις που έριξες ένα χαρτάκι καθώς περπατούσες στον παραλιακό της πόλης σου, παρόλο που θα έπρεπε, επειδή με αυτό τον τρόπο συμβάλεις κι εσύ στην οικολογική καταστροφή. Ίσως να θεωρείς ότι είναι κάτι αμελητέο, αν ωστόσο αυτό σκέφτονταν έστω άλλα 3 εκατομμύρια άνθρωποι οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές.

miro.medium.com

Αν και εφόσον οι προϋποθέσεις αυτές πληρούνται, ο άνθρωπος είναι εξοπλισμένος με ένα εκπληκτικό σύστημα, που του επιτρέπει από τη μια να αναγνωρίζει και  από την άλλη να διορθώνει τα λάθη του. Δηλαδή αν κάποιος σκέφτεται ότι έχει κάνει λάθος και η σκέψη αυτή τον προβληματίζει και στο τέλος κάνει κάτι για να το αλλάξει, ο στόχος της διαδικασίας έχει επιτευχθεί. Έτσι, αναπόφευκτα εξελίσσεται και εναρμονίζεται με το κοινωνικό περιβάλλον.

Η συζήτηση αυτή γίνεται απαραίτητη όταν οι τύψεις είτε είναι τόσο πολλές που καταντάνε βασανιστήριο, είτε απουσιάζουν. Η ζωή έχει ρίσκα και τα ρίσκα είναι για να παίρνονται.

simplylife.gr

Αντικειμενικά, δεν υπάρχει ολόσωστη απόφαση ποτέ. Το να νιώθεις ότι πήρες τη λάθος απόφαση, συνεχώς,  πάει να πει ότι η διαδικασία αυτή υπερλειτουργεί σε εσένα και θα πρέπει να ψάξεις το βαθύτερο αίτιο που σε κάνει τόσο ευαίσθητο σε ανούσιες καταστάσεις. Από την άλλη πλευρά, όταν κάποιος σπάνια νιώθει τύψεις σημαίνει ότι το μονοπατάκι αυτό του μηχανισμού είναι ελαττωματικό, δηλαδή κάτι λείπει. Συνήθως οι άνθρωποι αυτοί  έχουν έλλειψη του πρώτου προαπαιτούμενου, της συναίσθησης. Το μυαλό τους λειτουργεί τόσο εγωιστικά που δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι ίσως το πρόβλημα είναι ο ίδιος τους ο εαυτός. Με αυτό τον τρόπο η αλυσιδωτή αντίδραση μπλοκάρεται και τύψεις…ΓΙΟΚ!

Όπως σε όλα τα πράγματα στη ζωή έτσι και σε αυτό, πρέπει να ισχύει το ρητό «ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ». Ο υγιής άνθρωπος κάνει λάθη, τα αντιλαμβάνεται λυπάται, τα διορθώνει!

***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com

***Πηγή φωτογραφίας εξωφύλλου: enallaktikidrasi.com