Συνήθως όταν μιλάμε για τις ενοχές που αισθάνεται μία σύγχρονη μητέρα, αναφερόμαστε στις ενοχές μίας εργαζόμενης μητέρας που είτε απουσιάζει πολλές ώρες από το σπίτι λόγω της εργασίας της, είτε αισθάνεται ότι παραμελεί αναγκαστικά τα παιδιά της εξαιτίας του φόρτου εργασίας.  Βαρύ φορτίο και, πιστέψτε με, ωχριά μπροστά του ακόμα και ο βράχος που κουβαλούσε ο έρμος ο Σίσυφος [1]στον Άδη.  Ας μην ανοίξουμε τώρα όμως αυτό το κουτί της Πανδώρας!  Και οπωσδήποτε ας αφήσουμε τη μυθολογία στην ησυχία της. 

Μία μάνα, ειδικότερα όταν για πρώτη φορά γίνεται μητέρα, αισθάνεται συνεχώς ενοχές, επειδή θεωρεί ότι δεν εκπληρώνει σωστά τον ρόλο της. 

Όταν το παιδί της για παράδειγμα κλαίει, όταν αρνείται να φάει, όταν έχει αρρωστήσει, όταν έχει έστω επιπόλαια τραυματίσει την παρανυχίδα του μικρού του δακτύλου, μία μάνα αισθάνεται ότι κάτι δεν κάνει καλά.  Ότι ξέχασε να φορέσει το σκουφάκι στο παιδί στις 3.34 μ.μ., με αποτέλεσμα να μείνουν εκτεθειμένα τα αυτάκια του και αυτό να κρυώσει, ότι δεν μερίμνησε εγκαίρως να το ταΐσει, να το αλλάξει, ότι δεν πρόσεξε εκείνη την αιχμηρή γωνιά στο σπίτι της ξαδέρφης, εκεί όπου το παιδί χτύπησε, ότι, ότι, ότι …!

Ίσως με τον ερχομό του δεύτερου παιδιού τα πράγματα να βελτιώνονται, γιατί ήδη η μητέρα έχει εξασκηθεί καλά και οι ενοχές έχουν γίνει πια κομμάτι της μητρικής της καθημερινότητας. 

Ωστόσο αυτές πολλαπλασιάζονται σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας και πού να βρει κανείς τον Ηρακλή στις μέρες μας.  Να την πάλι η μυθολογία!

Αν μπορούσαμε να ιεραρχήσουμε τις ενοχές μίας μάνας, σίγουρα – για μένα – την πρώτη θέση θα καταλάμβαναν εκείνες οι ενοχές που αισθάνεται μια μανούλα, όταν έχει θυμώσει στο παιδί της, ενδεχομένως εντονότερα από άλλες φορές, όταν του έχει φωνάξει χωρίς λόγο για τους άλλους, αλλά γιατί η ίδια είναι τόσο κουρασμένη ή εκνευρισμένη με εκείνο το βουνό από το σιδέρωμα που δεν λέει να χαμηλώσει, όταν η δουλειά την έχει εξαντλήσει και αποδοκιμαστικά αρνείται να παίξει με το παιδί της ή δεν έχει δύναμη για ένα ακόμη παραμύθι, όταν το στεναχωρεί λες και είναι ο χειρότερος της εχθρός. 

Τότε τα χειλάκια σφίγγονται, τα ματάκια δακρύζουν, το παράπονο εκδηλώνεται και το παιδί σου επιδιώκει από σένα σημασία, λίγη ακόμη σημασία, όταν τα δικά σου αποθέματα, λόγω θυμού ή κούρασης, έχουν ήδη εξαντληθεί. 

Τι κάνεις τότε, αγαπημένη μου μητέρα, μανούλα, μαμά;  Έχεις θυμώσει και ο θυμός σου αργεί να κοπάσει.  Κι όταν κοπάσει, κάνουν έφοδο οι ενοχές, σαν άλλες Ερινύες (έλεος!) και σε κατατρέχουν, εσένα ναι, που νομίζεις ότι αδίκησες το παιδί σου, ότι είσαι κακή μάνα, ότι δε σου αξίζει να είσαι μαμά, ότι κι εσύ, σαν άλλη μάνα Βιζυηνού έχεις αμαρτήσει.  Τι κάνεις τότε, αγαπημένη μου μητέρα, μανούλα, μαμά; 

Θες να σου ομολογήσω ότι ζητώ συγγνώμη από τα παιδιά μου; 

Το κάνω, κλαίγοντας, παρόλο που έχω εμπεδώσει πως οι ενοχές είναι μάλλον ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζει γενικότερα κάθε μητέρα, η οποία οφείλει σταδιακά να το αποδεχτεί και να εξοικειωθεί μαζί του, ώστε να μάθει να ζει λιγότερο «ενοχικά».  Θα πρέπει να αποδεσμευτούμε μάλλον από αυτή την εξιδανικεύμενη εικόνα που έχουν στο μυαλό τους οι άνθρωποι για το τι σημαίνει να είναι μια γυναίκα καλή μητέρα.  Δύσκολο, το αναγνωρίζω, αλλά ας γίνουμε οι μαμάδες που μπορούμε να είμαστε, που μας ταιριάζει να είμαστε. 

Οι ενοχές θα μας στήνουν πάντα καρτέρι και θα πούμε πολλές χιλιάδες «συγγνώμη» ακόμη που θα σημαίνουν πάντα άλλες τόσες χιλιάδες φορές «παιδί μου, σ’ αγαπώ».  Και κάπου εκεί, ας ελπίσουμε, ότι θα επέλθει η Νέμεσις.  Αγαπημένη μου μυθολογία, σε ευχαριστώ.

[1] Ο Σίσυφος τιμωρήθηκε για την ασεβή του συμπεριφορά απέναντι στους θεούς που του έβαλαν ως βασανιστήριο να κουβαλάει αδιάκοπα ένα βράχο στην κορυφή ενός βουνού στον Κάτω Κόσμο.

***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com