Η καρδιά μας έχει κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος. Όχι επειδή παράγει το αίμα* -όπως πολλοί πιστεύουν-, αλλά επειδή ευθύνεται για την προώθηση του αίματος σε όλα τα μέρη του ανθρώπινου σώματος.

Η καρδιά αποτελεί από μόνη της μία ξεχωριστή κατηγορία μυός. Συνεπώς, όταν το άτομο γυμνάζεται συστηματικά, η καρδιά του δυναμώνει, φαινόμενο που παρατηρείται και με τους υπόλοιπους μυς του σώματος. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι το μέγεθος της καρδιάς ενός αθλητή είναι -συνήθως- μεγαλύτερο συγκριτικά με άλλα άτομα.

drugtargetreview.com

Η δομή (τα μέρη) της καρδιάς.

Ο μυς της καρδιάς μπορεί να διαχωριστεί σε τέσσερις χώρους (κοιλότητες), από τους οποίους διέρχεται το αίμα. Οι δύο κοιλότητες που συναντούμε προς τα πάνω ονομάζονται κόλποι, ενώ οι άλλες δύο που βρίσκονται στο κάτω μέρος καλούνται κοιλίες.

Σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι το αίμα που περνά από το δεξιό μέρος της καρδιάς (δεξιός κόλπος και δεξιά κοιλία) έχει διαφορετική περιεκτικότητα σε οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα, σε σχέση με το αίμα που φτάνει στο αριστερό μέρος της καρδιάς (αριστερός κόλπος και αριστερή κοιλία). Συγκεκριμένα, στη δεξιά πλευρά της καρδιάς κυκλοφορεί το «ακάθαρτο» ή «μη οξυγονωμένο» αίμα, δηλαδή αυτό που παρουσιάζει χαμηλή περιεκτικότητα σε οξυγόνο και υψηλή σε διοξείδιο του άνθρακα. Αντίθετα, το αίμα που συναντούμε στο αριστερό μέρος της καρδιάς χαρακτηρίζεται ως «καθαρό» ή «οξυγονωμένο», επειδή η περιεκτικότητά του σε οξυγόνο είναι υψηλή, ενώ σε διοξείδιο του άνθρακα χαμηλή. Πώς, όμως, είναι εφικτό το αίμα που περνά από τη δεξιά πλευρά της καρδιάς να είναι «διαφορετικό» από αυτό που περνά από την αριστερή πλευρά; Αυτό διασφαλίζεται από το γεγονός ότι το δεξιό και το αριστερό τμήμα της καρδιάς είναι διαχωρισμένα από τοίχωμα και συνεπώς παρεμποδίζεται η οποιαδήποτε ανάμειξη του αίματος του δεξιού τμήματος της καρδιάς με αυτό του αριστερού τμήματος. Επομένως, παρόλο που τα δύο τμήματα της καρδιάς (δεξιό και αριστερό) συστέλλονται (συσπώνται) ταυτόχρονα και λειτουργούν συντονισμένα, η καρδιά ουσιαστικά αποτελείται από δύο ξεχωριστές αντλίες (δεξιά και αριστερή), καθώς το αίμα που φεύγει από την κάθε μία, έχει διαφορετικό «προορισμό».

Η πορεία του αίματος από και προς την καρδιά.

Το αίμα εισέρχεται στην καρδιά και συγκεκριμένα στους δύο κόλπους, μέσω των φλεβών. Η κοίλη φλέβα (άνω και κάτω) είναι αυτή που στέλνει το -μη οξυγονωμένο- αίμα στον δεξιό κόλπο, ενώ το -οξυγονωμένο- αίμα οδηγείται στον αριστερό κόλπο μέσω των τεσσάρων πνευμονικών φλεβών. Ακολούθως, το αίμα προωθείται προς τα κάτω, δηλαδή προς τις δύο κοιλίες. Όπως αναφέρεται και πιο πάνω, δεν υπάρχει καμία επικοινωνία -ανάμειξη του αίματος- μεταξύ της δεξιάς και της αριστερής πλευράς της καρδιάς. Συνεπώς, το αίμα που βρίσκεται στον δεξιό κόλπο της καρδιάς θα περάσει κάτω, προς τη δεξιά κοιλία, ενώ παράλληλα, στην άλλη πλευρά, το αίμα θα προωθηθεί από τον αριστερό κόλπο προς την αριστερή κοιλία (το αίμα, δηλαδή, δεν κατευθύνεται από τον έναν κόλπο προς τον άλλο, ούτε από τη μία κοιλία προς την άλλη).

Αφού το αίμα φτάσει στις δύο κοιλίες, δεν είναι δυνατή η κίνηση του προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή δεν παρατηρείται επιστροφή του αίματος από τις κοιλίες πίσω στους κόλπους. Με ποιον τρόπο, όμως, διασφαλίζεται η κατεύθυνση της κίνησης του αίματος από τους κόλπους προς τις κοιλίες, ενώ παράλληλα παρεμποδίζεται η παλινδρόμηση του αίματος (η κίνησή του προς την αντίθετη φορά) από τις κοιλίες στους κόλπους; Αυτό επιτυγχάνεται μέσω των δύο βαλβίδων που υπάρχουν στην καρδιά, μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών (η τριγλώχινη βαλβίδα βρίσκεται στη δεξιά πλευρά, ενώ η διγλώχινη βαλβίδα στην αριστερή). Οι δύο βαλβίδες ανοίγουν, μόλις το αίμα συγκεντρωθεί στους κόλπους. Το άνοιγμα των βαλβίδων είναι αυτό που επιτρέπει στο αίμα να κατευθυνθεί προς τα κάτω, δηλαδή προς τις κοιλίες. Αμέσως μετά, ακολουθεί το κλείσιμο των δύο βαλβίδων, γεγονός που αποτρέπει την επιστροφή του αίματος από τις κοιλίες πίσω στους κόλπους.

Μετά από τις κοιλίες, το αίμα εισέρχεται στις αρτηρίες, μέσω των οποίων απομακρύνεται από την καρδιά. Το αίμα που βρίσκεται στη δεξιά κοιλία κατευθύνεται σε διαφορετική αρτηρία σε σχέση με το αίμα που βρίσκεται στην αριστερή κοιλία (θυμηθείτε: το αίμα της δεξιάς πλευράς δεν αναμειγνύεται ποτέ με αυτό της αριστερής). Συγκεκριμένα, το -μη οξυγονωμένο- αίμα που βρίσκεται στη δεξιά κοιλία και το -οξυγονωμένο- αίμα που βρίσκεται στην αριστερή κοιλία, προωθούνται προς την πνευμονική αρτηρία και την αορτή αντίστοιχα.

clickatlife.gr

Η τεράστια σημασία της λειτουργίας της καρδιάς.

Η πνευμονική αρτηρία μεταφέρει στους πνεύμονες το μη οξυγονωμένο αίμα που προέρχεται από τη δεξιά κοιλία της καρδιάς. Το «ακάθαρτο» αίμα καταλήγει στους πνεύμονες ώστε να εμπλουτιστεί με οξυγόνο, το οποίο οι πνεύμονες προσλαμβάνουν μέσω της διαδικασίας της εισπνοής. Ακολούθως, το οξυγονωμένο πλέον αίμα απομακρύνεται από τους πνεύμονες και μέσω των πνευμονικών φλεβών, κατευθύνεται προς το αριστερό μέρος της καρδιάς (αριστερός κόλπος).

Η αορτή, η βασικότερη αρτηρία του σώματος, παραλαμβάνει το οξυγονωμένο αίμα από την αριστερή κοιλία και ακολούθως αναλαμβάνει να το προωθήσει προς όλα τα όργανα –και κύτταρα– του σώματος. Όλες οι αρτηρίες -πλην της πνευμονικής αρτηρίας- αποτελούν διακλαδώσεις της μεγαλύτερης αρτηρίας του σώματός μας, της αορτής. Έτσι, μέσω της αορτής, το οξυγόνο και οι θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στο αίμα, φτάνουν ακόμη και στο πιο απομακρυσμένο σημείο του σώματος.

Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της σημαντικότητας της ομαλής λειτουργίας της καρδιάς, καθώς και το γεγονός ότι η καρδιά μας εργάζεται ασταμάτητα, καλό θα ήταν να υιοθετήσουμε τον κατάλληλο τρόπο ζωής, ώστε η καρδιά μας να παραμένει υγιής. Για παράδειγμα, η υγιεινή διατροφή (π.χ. μειωμένη κατανάλωση γλυκών και κορεσμένων λιπαρών), η αποφυγή –ή διακοπή– του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και η συστηματική σωματική άσκηση αποτελούν μερικές από τις συνήθειες που συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς. Ας μην ξεχνάμε ότι οι σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις δεν προκύπτουν μετά από τυχόν ανθυγιεινές συνήθειες μίας μέρας, αλλά εμφανίζονται ως αποτέλεσμα της «κακής μεταχείρισης» της καρδιάς για αρκετά χρόνια.

* Διευκρίνιση: Όλα τα κύτταρα του αίματος (ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια) παράγονται στον ερυθρό μυελό των οστών.

***Απαγορεύεται η μερική ή ολόκληρη αναδημοσίευση του άρθρου σε άλλα sites χωρίς τη συγκατάθεση του beezdom.com

***Πηγή φωτογραφίας εξωφύλλου: iatropedia.gr